TS La Thế Phúc trình bày những phát hiện mới ở hang động núi lửa Krông Nô tại buổi làm việc với UBND tỉnh Đắk Nông.

PV: Được biết, gần đây ông cùng các nhà nghiên cứu đã phát hiện nhiều di tích và di vật khảo cổ trong hang động núi lửa Krông Nô. Vậy ông có thể cho biết sơ lược về các di tích, di vật này?TS La Thế Phúc: Từ cuối tháng 12/2016 đến đầu tháng 1/2017, tôi cùng một số nhà nghiên cứu tham gia thực hiện nhiệm vụ đột xuất của Dự án "Xây dựng bộ sưu tập mẫu vật quốc gia về thiên nhiên Việt Nam" do Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam chủ trì. Trong đó, địa điểm mà chúng tôi thực hiện nhiều là khu vực có hang động núi lửa Krông Nô.Tại đây, chúng tôi đã phát hiện được rất nhiều điểm di chỉ khảo cổ và chúng được phân bố trên các gò đồi, nương rẫy. Các di vật khảo cổ vừa được phát hiện bao gồm đồ đá, đá nguyên liệu và các công cụ đá hình đĩa, rìu ngắn, rìu ngắn mài lưỡi, rìu hình bầu dục, rìu hình bầu dục mài lưỡi; công cụ mảnh tước, phiến tước, hòn ghè, hòn kê, hòn mài; những hòn đá thạch anh, hoàng thổ…Về đồ gốm thì có rất nhiều loại vật dụng, với độ dày, mỏng khác nhau, đa phần đều có độ nung thấp, dễ bị vỡ vụn được làm từ đất sét pha cát, hạt nhỏ, nặn bằng tay. Hoa văn trên các mảnh gốm khá sắc nét và đa dạng như chấm gạch, gạch vải, văn thừng…Ngoài ra còn có xương động vật, các mảnh xương ống của động vật, không loại trừ có cả xương của người tiền sử. Xương này không còn rắn chắc, dễ bị gãy vụn khi khô, phần rỗng của xương được lấp đầy bột sét ở thể xốp. Ngoài các mảnh xương, trong hang còn có các răng hàm động vật đang hóa thạch. Theo xác định sơ bộ thì đây là các răng thú của những động vật ăn cỏ.Đặc biệt, các hang động núi lửa Krông Nô có diện tích nền hang khá rộng, tương đối bằng phẳng, thông thoáng. Cửa hang quay về hướng đông, đông nam hoặc chính nam nên tiếp thu được nhiều ánh sáng, ra vào dễ dàng, phân bố ở gần nguồn nước sinh hoạt… Qua khảo sát thực tế, chúng tôi phát hiện nơi đây có cả khu mộ táng với nhiều tầng văn hóa khác biệt.PV: Việc phát hiện các di tích, di vật trong hang động núi lửa có ý nghĩa như thế nào trong tiến trình nghiên cứu cũng như việc xây dựng danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu cho khu vực Krông Nô, thưa ông?TS La Thế Phúc: Việc phát hiện nhiều di tích, di vật khảo cổ ở hang động núi lửa Krông Nô có ý nghĩa cực kỳ quan trọng. Trước đây, tại các điểm khảo cổ mà các nhà nghiên cứu đã khai quật trên địa bàn Tây Nguyên chưa hề có xương người, nhưng ở khu vực hang động núi lửa Krông Nô lại có xương người. Đây là tín hiệu rất đặc biệt, khẳng định họ chính là chủ nhân của những hang động, họ đã sống, sinh hoạt ở đây và phân khu (khu nhà ở, khu mộ táng) một cách rõ ràng. Các chuyên gia nghiên cứu khảo cổ học đều cho rằng đây là một phát hiện mang tính "chấn động" trong giới khoa học. Bởi hệ thống hang động núi lửa Krông Nô là một trong những hang động lớn nhất Đông Nam Á.Tất cả các phát hiện này sẽ bổ sung vào hồ sơ trình UNESCO xem xét, đề nghị công nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu cho khu vực Krông Nô một cách đầy đủ, chi tiết hơn.

Đoàn nghiên cứu phát hiện xương và mộ của người tiền sử trong hang động núi lửa Krông Nô. Ảnh tư liệu

PV: Để phục vụ cho công tác nghiên cứu cũng như bảo đảm tiến độ của đề tài thì trước mắt cũng như lâu dài cần có những giải pháp cụ thể như thế nào, thưa ông?TS La Thế Phúc: Qua kết quả khảo sát và nghiên cứu thực tế, chúng tôi có thể khẳng định, danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu cho khu vực hang động núi lửa Krông Nô là điều hiển nhiên. Tuy nhiên, để phục vụ cho quá trình nghiên cứu cũng như thực hiện đề tài thì chúng tôi cần giữ bí mật địa điểm cũng như vị trí của các di tích, di vật này. Bởi sau những phát hiện mang tính "chấn động" này thì khu vực hang động núi lửa Krông Nô sẽ thu hút được rất nhiều đối tượng nghiên cứu cũng như phá hoại.Do đó, chúng tôi đã kiến nghị lên UBND tỉnh Đắk Nông chỉ đạo tất cả các sở, ban, ngành, chính quyền huyện Krông Nô tăng cường các giải pháp bảo vệ, khoanh vùng khu vực, nâng cao ý thức cho nhân dân về việc bảo vệ di sản công viên địa chất toàn cầu này. Đồng thời, tỉnh cần bổ sung kinh phí để chúng tôi có thể tiếp tục thực hiện các công tác nghiên cứu còn lại.PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!

Theo Đắk Nông Online

Nguyễn Thị Thanh Nhàn