Giảm độ ẩm của cà phê sau khi thu hoạch là công đoạn có tính quyết định đến chất lượng cà phê nhưng hiện nay đa số hộ sản xuất cà phê ở Đắk Nông đều dùng sân phơi tự nhiên. Tập quán này làm giảm hiệu quả khai thác đất canh tác, đồng thời khiến cho sản phẩm bị lẫn đất cát, độ ẩm hạt cao, dễ bị nấm mốc, làm giảm nghiêm trọng chất lượng cà phê. Một số hộ đã chuyển sang sấy bằng lò điện, hiệu quả cao nhưng lượng điện sử dụng lại cực kỳ lớn. Đặc biệt, có nhiều hộ còn sử dụng lò sấy cà phê bằng phương pháp thủ công, khiến cà phê vừa không đảm bảo chất lượng, hạt bị đen, hắc, vừa khói bụi gây ô nhiễm môi trường.

Trăn trở với những khó khăn của người nông dân, Phòng Kinh tế hạ tầng huyện Đắk Mil đã tham mưu cho UBND huyện trích kinh phí sự nghiệp khoa học công nghệ cơ sở hỗ trợ cho Hợp tác xã (HTX) Nông lâm nghiệp Đắk Mil triển khai xây dựng nhà kính phơi sấy cà phê, nông sản chất lượng cao bằng năng lượng mặt trời tại 03 địa điểm tại 2 xã Đức Minh và Đắk Sắk thuộc HTX Nông lâm nghiệp Đắk Mil, huyện Đắk Mil.

Sấy cà phê bằng năng lượng mặt trời ít tốn nhân công so với phương pháp truyền thống

Năng lượng mặt trời không những là nguồn năng lượng sạch mà còn là nguồn năng lượng dồi dào và hoàn toàn miễn phí, do đó các thiết bị nếu sử dụng năng lượng mặt trời hiệu quả sẽ góp phần giúp giảm thiểu hiểm họa môi trường và giải quyết những khó khăn cho người nông dân, góp phần nâng cao khả năng cạnh tranh của ngành nông nghiệp của tỉnh.

Được sự hỗ trợ từ UBND huyện, HTX Nông lâm nghiệp Đắk Mil đã đầu tư xây dựng 200m² nhà kính để phơi sấy cà phê bằng năng lượng mặt trời. Hệ thống sấy này lấy nhiệt theo nguyên lý hiệu ứng nhà kính, được thiết kế như một nhà kính thu nhỏ rất đơn giản để xây dựng và vận hành, chi phí thấp, sử dụng vật liệu tại chỗ hoặc có thể dễ dàng kiếm được. So với các phương pháp khác, sấy cà phê bằng năng lượng mặt trời có rất nhiều ưu điểm như: Sấy được số lượng lớn, sấy cả khi trời mưa lại ít tốn công lao động mà cà phê vẫn đảm bảo chất lượng. Đặc biệt khi chế biến cà phê ướt kết hợp phơi sấy trong nhà kính, chất lượng tăng lên nên giá bán cao hơn hẳn so với cách phơi sấy thông thường. Với khoảng 1 tấn cà phê chế biến ướt phơi trong nhà kính thì cần khoảng 5 - 6 ngày để khô hẳn.

Một số địa điểm liên kết với HTX Nông lâm nghiệp Đắk Mil đầu tư xây dựng nhà kính để sấy bằng năng lượng mặt trời cho biết, họ rất hài lòng vì không còn lo không đủ diện tích phơi cà phê, hay khi trời mưa, cà phê bị ẩm mốc, kém chất lượng như trước kia. Có thể thấy, việc ứng dụng hiệu ứng nhà kính vào phơi sấy cà phê hoặc nông sản đã mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm cũng như bảo vệ môi trường, là một mô hình có thể tham khảo nhân rộng cho bà con.

Nguyễn Mai

Nguyễn Thị Thanh Nhàn