Nhiều năm nay, gia đình bà Phạm Thị Hiền, thôn 1, xã Đắk Sin (Đắk R'lấp) đã phát triển kinh tế gia đình theo hướng canh tác nhiều loại cây trồng kết hợp đào ao nuôi cá. Cách làm này mang lại nguồn thu khá ổn định cho gia đình vì giảm được rủi ro do một sản phẩm nào đó mất mùa hay rớt giá.

Bà Phạm Thị Hiền, thôn 1, xã Đắk Sin, trồng cây lạc dại xen hồ tiêu, cà phê để tạo sinh thái ổn định, giúp đất tơi xốp

Với 1,6 ha rẫy, bà Hiền trồng nhiều loại cây khác nhau gồm cao su, cà phê, hồ tiêu và hơn 1 sào ao nuôi cá. Theo bà Hiền, do địa hình rẫy từ cao xuống thấp nên việc bố trí các khoảnh trồng các loại cây được bà tính toán kỹ.

Cụ thể, ở khu vực đất cao nhất, vợ chồng bà trồng gần 500 cây cao su, tiếp đó là cà phê xen với hồ tiêu. Sát với mép sình, tận dụng nguồn thủy sinh ổn định, gia đình đào ao nuôi cá và dự trữ nước tưới trong mùa khô. Nhiều loại cây khác nhau nên gia đình đã chọn phương pháp canh tác hữu cơ, sinh học để tạo sinh thái ổn định, tự nhiên cho vườn. Với hình thức canh tác này, năng suất các loại cây trồng hằng năm tương đối ổn định như: Vườn cao su đạt trung bình 1 tấn mủ/ năm, cà phê khoảng 3 tấn/ha và năng suất hồ tiêu gần 2,3 tấn ha.

Bên cạnh đó, diện tích mặt nước nuôi cá mỗi năm gia đình thu về khoảng 60 triệu đồng. "Trung bình mỗi năm, gia đình cũng đạt mức thu nhập khoảng 300 triệu đồng trở lên. Không chỉ "mùa nào thức nấy", với diện tích đất trên, gia đình trồng nhiều loại cây nên chưa khi nào nghĩ đến chuyện "trồng - chặt" để chạy theo giá cả thị trường", bà Hiền khẳng định.

Tương tự, gia đình ông Nguyễn Đăng Định, thôn 10 hiện có hơn 1 ha cà phê trồng xen với cao su. Theo ông Định, dù hai năm nay, giá mủ cao su giảm so với nhiều năm trước nhưng gia đình vẫn không chặt bỏ mà duy trì vườn cây. Bởi qua nhiều năm, nhất là bài học đối với cây hồ tiêu thì việc trồng theo phong trào sẽ đem lại nhiều hệ lụy cho nông dân. Để bảo đảm cuộc sống, gia đình chú trọng thâm canh, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm một cách bền vững để tạo giá bán cạnh tranh hơn.

Theo UBND xã Đắk Sin, những năm gần đây, diện tích các loại cây công nghiệp không có sự biến động tăng giảm lớn, hoặc có nhưng ít và phù hợp với định hướng, quy hoạch. Hiện tại, xã có trên 1.500 ha cà phê, hơn 1.000 ha cao su, khoảng 800 ha hồ tiêu, còn lại cây điều. Phần diện tích đất nông nghiệp khác, xã khuyến khích bà con trồng lúa nước, ngô, đậu, rau, cây ăn trái…

Căn cứ vào diễn biến của thị trường hàng nông sản những năm qua, cũng như điều kiện sản xuất ở địa phương, xã đã chọn ba cây trồng chủ lực gồm cà phê, hồ tiêu, cao su làm "bệ đỡ" phát triển sản xuất. Sở dĩ địa phương phải đa dạng hóa cây trồng vì trước đây, bà con thường làm theo phong trào, thấy cây gì có giá là đua nhau trồng một thứ, dẫn đến nhiều mất mát lớn.

Từ những kinh nghiệm trong sản xuất, đến thực tế quản lý, xã định hướng Nhân dân phát triển đa dạng các loại cây trong vườn rẫy để bảo đảm thu nhập bền vững. Địa phương đã duy trì được 2 hợp tác xã hoạt động hiệu quả trong lĩnh vực nông nghiệp và các tổ  hợp tác về sản xuất cà phê theo tiêu chuẩn 4C, hồ tiêu hữu cơ, hướng đến mục tiêu sản xuất bền vững gắn theo chuỗi giá trị.

Theo Đắk Nông Online